Nội Dung
1. Chùa Cổ Thạch
Đi từ Bắc vào, chúng ta có thể ghé thăm đầu tiên nhất là ngôi chùa Cổ Thạch. Ngôi chùa Nằm cách Phan Thiết khoảng 95km. Đây là ngôi chùa cổ tại Bình Thuận có tuổi đời hơn 100 tuổi. Vào năm 1993 Chùa Cổ Thạch được công nhận là di tích, thắng cảnh cấp quốc gia. Ngoài tên gọi chùa Cổ Thạch, nơi đây có tên dân gian là Chùa Hang. Cái tên Chùa Hang được người dân gọi vì tính chất địa hình ở nơi mà ngôi chùa tọa lạc. Nét đặc biệt của Cổ Thạch Tự có lẽ là nằm giữa những vách núi đá tự nhiên, những hang động sâu hút. Mỗi hang động sẽ là nơi thờ cúng một chư vị Phật, Bồ Tát hoặc vị sư đã viên tịch. Khung cảnh nơi đây là sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp do thiên nhiên ban tặng cùng với sự khéo léo của bàn tay con người.
Kiến trúc của chùa vẫn giữ được những nét đẹp cổ kính của những năm tháng lịch sử thăng trầm. Lối vào chùa qua cổng Tam quan nhìn về phía Tây Nam là 36 bậc thang được gắn kết với nhau bằng phiến thạch. Phía dưới bậc thang là đôi rồng uốn lượn được đúc bằng xi-măng như chào đón những ai có duyên đến viếng thăm chùa. Trước khu Chính điện là ba phiến đá tự nhiên nổi lên làm nổi bật hơn phiến đá hình con cá Kình. Theo kinh Phật thì đây là một loài cá hóa thân từ Quan Thế Âm Bồ Tát. Bồ Tát sẽ xuất hiện để giúp ngư dân mỗi khi gặp nạn ngoài khơi xa.
2. Chùa Phật Quang – Ngôi chùa cổ tại Bình Thuận 300 năm tuổi
Chùa Phật Quang là ngôi chùa cổ tại Bình Thuận với bề dày lịch sử lên đến hơn 300 năm. Ngôi chùa cổ nhất Phan Thiết này còn có tên gọi khác là Chùa Cát. Cái tên này bắt nguồn từ xa xưa lắm rồi. Từ lúc mà Phan Thiết còn là vùng đất cát và nắng gió bốn bề. Chùa được xây dựng ở giữa những bãi cát trắng nên người dân quen gọi bằng cái tên Chùa Cát.
Chùa hiện nay nằm trên đường Trần Quang Khải, phường Hưng Long, thành phố Phan Thiết. Hiện chùa đang lưu trữ bộ kinh Pháp Hoa khắc trên gỗ thị huyết hay còn gọi là thị đỏ. Bộ kinh được khắc ngược bằng chữ Hán trên 118 tấm ván gồm 110 tấm khắc 60 vạn chữ và 8 tấm khắc tranh về cuộc đời của Đức Phật. Đây là bộ kinh Phật được cho là cổ nhất của Việt Nam tính tới hiện tại, là một quốc bảo của nền Phật giáo Việt Nam.
Tại chùa còn sở hữu những cái nhất như: cặp mõ và chuông Gia Trì lớn nhất Việt Nam. Cặp mõ được làm từ gỗ mít Quảng Bình, do 3 thợ Quảng Nam chế tác trong vòng 27 năm và hoàn thành vào năm 2004. Ngôi chùa có nhiều rồng trang trí nhất – 166 con. Cùng vô số những phù hoa điêu khắc về Phật Pháp đến danh lam thắng của Việt Nam.
3. Chùa Ông – Ngôi chùa cổ của người Hoa
Chùa Ông Phan Thiết là một ngôi chùa cổ tại Bình Thuận của người Hoa sinh sống tại địa phương. Chùa không thờ Phật mà thờ vị Quan Thánh Đế Quân, những vị tướng lĩnh kiệt xuất thời Tam Quốc. Chùa Ông là một địa điểm được rất nhiều người dân cũng như du khách ghé đến viếng thăm. Đây là một ngôi chùa rất linh thiêng, người dân tin vào những gì Ông mách bảo đến cho họ. Mỗi khi muốn cầu xin một điều gì đó thì sẽ tới đây và thực hiện việc xin xăm. Đây là một trong những tập tục của người Hoa còn lưu truyền và được gìn giữ tới nay.
Nhắc đến chùa Ông Phan Thiết, chúng ta không thể không nhớ đến lễ hội Nghinh Ông. Lễ hội được tổ chức hai năm một lần vào ngày rằm tháng bảy âm lịch. Đây là lễ hội nổi tiếng của Phan Thiết được du khách gần xa biết đến. Lễ hội có ý nghĩa rất quan trọng đối với bộ phận người Hoa sống tại mảnh đất Bình Thuận.
4. Chùa Núi Tà Cú – Ngôi chùa cổ tại Bình Thuận tọa lạc trên núi cao
Là một ngôi chùa tọa lạc trên đỉnh núi cao hơn 400m, thuộc huyện Hàm Thuận Nam. Nằm cách trung tâm Phan Thiết khoảng 30km về phía Nam. Đây được coi là một trong những ngôi chùa cổ linh thiêng trên địa bàn tỉnh Bình Thuận. Theo như lời người lớn kể lại thì năm xưa ngôi chùa này rất linh thiêng. Người dân khi cần thường lên đây khấn vái và cầu xin được phù hộ tai qua nạn khỏi. Người già thường cấm những đứa trẻ nhỏ vị thành niên lên chùa. Vì sợ họ làm những điều không đúng sẽ làm mất đi sự thanh tịnh, linh thiêng của ngôi chùa.
Khi chưa phát triển, người dân để lên được tới chùa phải leo lên hơn 1000 bậc thang trong núi. Việc cố gắng sức mình để lên được tới ngôi chùa được xem như là lòng thành kính của những đứa con một lòng hướng về Đức Phật. Ngày nay khi đã trở thành địa điểm du lịch nổi tiếng thì con đường lên tới Chùa trở nên dễ dàng hơn bằng hệ thống cáp treo.
Chùa còn là nơi có tượng Phật Thích Ca niết bàn dài 49m. Đây là pho tượng Phật nằm lớn nhất Đông Nam Á tính tới thời điểm hiện tại. Phong cảnh chùa nhìn từ trên cao thoáng đãng, thoải mái. Tạo cho du khách cảm được thả mình theo tiếng kinh kệ, gột bỏ bớt đi những bụi bẩn trong cuộc sống thường nhật.
5. Chùa Linh Sơn – Ngôi chùa ngoài đảo xa
Chùa Linh Sơn nằm trên đỉnh núi Cao Cát, nằm tại đảo Phú Quý một hòn đảo xa bờ của Tỉnh Bình Thuận. Ngôi chùa này không giống như những ngôi chùa khác ở việc là không hề có thầy trụ trì. Chỉ có người dân là những bậc trung niên, lớn tuổi tới đây chấp sự phát tâm tới đây dọn dẹp và quản lý ngôi chùa sạch sẽ. Dù đã trải qua hơn 100 năm nhưng ngôi chùa cổ tại Bình Thuận vẫn giữ được hầu như nguyên vẹn những kiến trúc độc đáo và sáng tạo.
Khi tới Chùa Linh Sơn ngoài việc lễ chùa, bạn có thể thả lòng mình theo phong cảnh nơi đây. Mái chùa cổ kính với những tán cây cổ thụ lâu năm trên núi cao, bên dưới là bạt ngàn sóng vỗ vào bờ. Và còn gì đặc biệt hơn, khi đứng trên ngôi chùa bạn còn được ngắm nhìn hầu như phong cảnh của huyện đảo Phú Quý xinh đẹp.